Rouw: hoe overleef je het verlies van je partner?

Het is het lot van elke liefde, op een dag sta je er opeens alleen voor. Hoe moet je verder? Toch lukte het me om na het overlijden van mijn man weer te gaan genieten van het leven, aldus Marianne Visser. Zij geeft hierbij vanuit haar ervaring als weduwe enkele tips.

Financieel overleven
Door het overlijden van mijn man daalde mijn inkomen tot beneden bijstandsniveau. Omwille van de zorg voor mijn man gaf ik destijds mijn werk op. Nu kwam ik niet meer aan de slag. Ik kreeg er slapeloze nachten van. Hoe kwam ik hieruit? Ik besloot om een begroting te maken.
•  Hoeveel geld had ik momenteel?
•  Hoeveel gaf ik per maand uit?
•  Hoeveel kwam ik tekort tot mijn 65e? Ik was amper 55 en moest dus nog 10 jaar wachten op AOW.
• Wat kon ik verkopen?
• Mijn man had een levensverzekering, maar was deze op advies van een consultant naar een andere maatschappij overgestapt echter zonder nabestaandenregeling. Ik had nu nergens recht op maar spande een rechtszaak aan en won deze.

Het leven gaat verder
Terwijl je zelf probeert te overleven, gaat het leven verder. Houdt er rekening mee dat niet alle aanwezigen na de uitvaart contact met je opnemen. Eerder geldt het volgende: een volle kerk, maar een leeg huis. Om te overleven moet je zelf stappen zetten. Een dagritme kan ook helpen: ook al heb je nergens zin in, plan dan toch op bepaalde tijden bepaalde activiteiten om te eten of andere bezigheden. Maak ook een weekschema met voor elke dag een activiteit.

Acceptatie
Vooral de eerste periode vlak na het overlijden neig je er toe de situatie te ontkennen. Plaats jezelf in de realiteit door een afscheidsbrief te schrijven aan je dierbare overledene. Schrijf ervaringen rondom de ziekte en het overlijden op, maar schrijf ook over de herinneringen en over het alleen zijn. Zelf schreef ik zeven brieven aan mijn overleden man.

Loslaten
Door te schrijven ontstaat er ruimte voor acceptatie. Je zult het voortaan alleen moeten doen. Blijf niet thuis zitten maar ga erop uit. Kom in beweging en blijf onder de mensen. Ga alleen op vakantie of een weekendje uit om zo jezelf te ontdekken. Ondanks het instorten van mijn journalistieke markt lukte het toch om enkele opdrachten binnen te halen. Zo ging ik voor het kunstmagazine Palet alleen naar Istanbul en voor het blad  Hongarije in Zaken in mijn eentje maar Boedapest.

Een nieuwe levensweg
Koester de herinneringen aan je dierbare, maar richt ook je leven opnieuw in. Zoek daarvoor de stilte op. Trek je voor een paar dagen terug om alles op een rijtje te zetten:
• Hoe zag ons leven er samen uit?
• Wat vonden we belangrijk?
• Wat vind ik zelf belangrijk?
• Hoe geef ik daaraan inhoud?
• Hoeveel tijd wil ik daaraan besteden?
Zelf kreeg ik de kans om me gedurende een week terug te trekken in een rots woning in Zuid Frankijk. Ik koos daar voor een autoloos bestaan en alleen ’s morgens om half negen kwam er een bus langs.

Weer genieten van het leven
Door vanuit mijn gevoel al deze stappen te zetten veranderde voor mij overleven weer in gewoon leven en vooral genieten van het leven. Bij al deze stappen voelde ik mij geleid dankzij een spirituele band met mijn man. Ook het geloof in God als een bron van liefde gaf mij kracht.

Doorheen het leven, doorheen de dood
Zoals ook de titel van mijn boek aangeeft ‘Doorheen het leven, doorheen de dood‘. Zelf voeg ik de gedachte, voor altijd in liefde verbonden, daaraan toe. Door mijn eigen visie op spiritualteit mocht dit boek niet aangeboden worden in de Katholeke Kerk. Wel lukte het me om dit boek persoonlijk aan te bieden aan Paus Franciscus I. Hij stuurde me een half jaar later een brief om me nogmaals te bedanken.

Marianne Visser van Klaarwater.
Libelle art. december 2017
In haar boek  “Doorheen het leven, doorheen de dood” beschrijft Marianne Visser het ziekteproces en overlijden van haar man die zich tijdens zijn ziekbed bekeert tot het Rk geloof.  Uitgegeven bij Boekscout VOF 2013